Ράτζα Γιόγκα, μέθοδος διαλογισμού
Κώστας Τόλης
2018-05-16
2018-05-16
Εμπνευσμένη από τον Σουάμι Βιβεκανάντα και άλλους
З-π
|
Καθαρή ψυχή
Για την ασκηθεί κάποιος στη γιόγκα πρέπει να είναι καθαρός, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Καμιά ακάθαρτη ψυχή δεν μπορεί να έχει κανένα όφελος από τη γιόγκα. Γι αυτό κοιτάξτε μέσα σας και αναλογιστείτε είναι η ψυχή σας καθαρή; Με άλλα λόγια τύψεις για κάποιο λόγο έχετε; κι αν ναι, το 'χετε μετανιώσει; έχετε κλάψει πικρά για πράγματα που κάνατε ή λόγια που είπατε και έβλαψαν ή πλήγωσαν άλλους; ανθρώπους, ζώα, φυτά, οτιδήποτε; Αν τώρα είσαστε καθαροί, ή έστω έχετε μετανιώσει πικρά για κάποια άσχημα πράγματα που κάνατε στο παρελθόν, τότε μπορείτε να δοκιμάσετε να ασκηθείτε στη γιόγκα.
Καθαρό σώμα
Όπως με την ψυχή έτσι και με το σώμα, για να έχει κάποιος αποτελέσματα από τη γιόγκα, πρέπει να διατηρεί το σώμα του καθαρό. Αυτό βέβαια δεν έχουμε ανάγκη να μας το πει η γιόγκα, σαν έλληνες γνωρίζουμε ότι: "Νους υγιής, εν σώματι υγιή". Παρόλα αυτά, αν κάποια στιγμή, τυχαίνει να βρίσκεται κάποιος σε ένα περιβάλλον που του είναι δύσκολο να κάνει κάθε τόσο μπάνιο, αυτό δεν πρέπει να τον οδηγεί στο να διακόπτει τις ασκήσεις του. Απλώς καλό θα είναι με την πρώτη ευκαιρία, να πλένεται. Στην τάξη των πραγμάτων της γιόγκα το βασικότερο είναι η κάθαρση της ψυχής, μετά του σώματος, αλλά κι αυτή αν διαρκέσει για πολύ, θα εμποδίσει τα πλήρη οφέλη από την άσκηση της γιόγκα.
Καθαρός χώρος
Φτάνουμε τώρα στην προετοιμασία του χώρου. Οι βασικές απαιτήσεις είναι καθαρός αέρας, όχι μυρμήγκια, έντομα κ.λπ., και μακριά από τόπους όπου μπορεί να εκδηλωθεί πυρκαγιά, εκρήξεις και τέτοια πράγματα, προφανώς γιατί αν κάποιος έχει εγκαταλείψει μέσω του διαλογισμού το σώμα του, και πιάσει φωτιά κοντά του, θα είναι μετά δύσκολο να βρει το σώμα του για να επιστρέψει... Επίσης συμβουλεύεται κατά κόρον να αποφεύγεται η άσκηση την ώρα που οδηγούμε το αυτοκίνητο ή τη μοτοσυκλέττα ή το ποδήλατό μας, για τους ίδιους με τον προηγούμενο, λόγους...
Το ιδανικό είναι ένας επίπεδος βράχος, κάπου στην εξοχή, για όσους έχουν αυτή την πολυτέλεια, και γι αυτούς που δεν την έχουν, ένα δωμάτιο, λιτά διακοσμημένο, με ένα βάζο με φρέσκα λουλούδια, στο οποίο δε θα πρέπει να αφήνουν άλλους και ιδιαίτερα περίεργους, να μπαίνουν μέσα και στο οποίο να υπάρχει καθαρός αέρας, αφήνοντας το παράθυρο έστω και λίγο ανοιχτό. Και τέλος γι αυτούς που ούτε αυτή την πολυτέλεια έχουν - δηλαδή ένα δωμάτιο μόνο για γιόγκα, το υπνοδωμάτιο αρκεί.
Σημειωματάριο
Για να ελέγξουμε την πρόοδό μας χρειαζόμαστε ένα σημειωματάριο, στο οποίο μετά το πέρας της άσκησης, θα καταγράφουμε, την ώρα που άρχισε και τέλειωσε η άσκηση και ότι νιώσαμε κατά την ώρα της άσκησης. Το σημειωματάριο αυτό δεν πρέπει να το δει κανένα άλλο πρόσωπο και πρέπει να το φυλάμε κάπου ώστε να μην πέσει τυχαία στα χέρια οποιουδήποτε.
Μυστικότητα
Γενικά την ενασχόλησή μας με τη γιόγκα καλό είναι να μην τη δημοσιοποιούμε, γιατί το ζιζάνιο της κακίας και της ζήλειας ξυπνάει στους άλλους όταν τους λέμε πράγματα για τον ευατό μας και ιδιαίτερα όταν το κάνουμε αυτό επιδεικτικά και κορδωνόμαστε ότι εμείς κάνουμε κάτι σημαντικό... και αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να παρεμποδιστεί ή να αργοπορήσει η πρόοδός μας. Τώρα βέβαια αν είμαστε παντρεμένοι ή γενικά συγκατοικούμε με άλλους ανθρώπους, θα πρέπει να τους πούμε ότι ασχολούμαστε μ' αυτό και θέλουμε αυτές τις ώρες να απομονωθούμε, αλλά ας το ζητήσουμε αυτό προσεχτικά και με ταπεινότητα ώστε να μην κινήσουμε τις παραπάνω διαδιακασίες που αναφέραμε.
Διατροφή
Για να έχει κάποιος αποτελέσματα στη γιόγκα, πρέπει να προσέξει τις διατροφικές του συνήθειες. Η κατανάλωση κρέατος, λιπαρών, τηγανητών κ.λπ. δεν ενδείκνυται και παρεμποδίζει έως και αποκλείει την επιτυχία του αποτελέσματος.
Θα δώσω εδώ έναν πρότυπο κατάλογο διατροφής τον οποίο αντέγραψα από το βιβλίο "Γιόγκα Ταό" του κινέζου δασκάλου Τσι Σου και γνωρίζω εκ πείρας ότι είναι ωφέλιμος είτε ασχολείται κάποιος με τη γιόγκα είτε όχι. Στο βιβλίο επίσης αυτό, θα βρείτε πολλές επιβοηθητικές σωματικές ασκήσεις γιόγκα που έχουν σαν στόχο την προετοιμασία του σώματος ν' αντέξει το βάρος της άσκησης του διαλογισμού.
Ακολουθεί ο διατροφικός κατάλογος:
Απαγορεύονται:
1. Άσπρο ψωμί ή οτιδήποτε είναι φτιαγμένο με άσπρο αλεύρι.
2. Ραφιναρισμένες ή επεξεργασμένες τροφές: οτιδήποτε περιέχει χημικές ουσίες (χρώμα, γευστικά, συντηρητικά κ.λπ.) ή οποιουδήποτε είδους οπωρικά οξέα.
3. Τηγανητά. Ψήστε το φαγητό σας, βράστε το, αλλά μην το τηγανίζετε ποτέ.
4. Καφές, αλκοόλ, ταμπάκο, σοκολάτα, γλυκά.
5. Καρυκεύματα, ορυκτό αλάτι, μουστάρδα, πιπέρι, κάρρυ, πίκλες, ξύδι.
6. Χοιρινό, κόκκινο κρέας, κόκκινο ψάρι, γαλάζιο ψάρι. (Παραδείγματα από τα τρία τελευταία: βοδινό κρέας, μοσχαρίσιο κρέας, αρνίσιο κρέας, σολομό, σκουμπρί, ξιφία, καρχαρία).
7. Ζάχαρη.
8. Παγωτό.
9. Όλα τα τροπικά φρούτα [πορτοκάλια, ανανάς, μάνγκος, αβοκάντο (μοιάζει με μεγάλο αχλάδι), πεπόνια κ.λπ.] και το ραβέντι (ρήον).
10. Πατάτες, ντομάτες, μελιτζάνες.
11. Ζωμοί κρέατος.
12. Τυρί, γάλα, βούτυρο, μπέηκον, λίπη, ζωϊκά ή άλλα παράγωγα, αυγά βραστά, τηγανιτά, ωμά.
13. Κάθε πουλί ή ψάρι που έχει πολύ λίπος.
Επιτρέπονται:
1. Σιταρένιο ψωμί από αναποφλοίωτο σιτάλευρο ή ακοσκίνιστο μαύρο αλεύρι και αλεύρι σόγιας - αποφύγετε το κοινό μαύρο ψωμί του εμπορίου.
2. Μπισκότα από σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, σιτάρι, καλαμποκάλευρο. Το ιδανικό είναι να τα φτιάχνετε μόνοι σας.
3. Χτυπημένο σιτάρι με καρύδια, ξερά φρούτα, κορν φλέηκ και διάφορα παρόμοια για πρωϊνό, χυλός βρώμης, κρέμες από μαύρο ρύζι, κριθάρι, σίκαλη.
4. Τοπικά φρέσκα λαχανικά και σαλάτες.
5. Τοπικά φρούτα και μούρα (με μέτρο).
6. Καρύδια, κατά προτίμηση τοπικά.
7. Άσπρα ψάρια, χωρίς λίπος, πουλιά και τροφές από τη θάλασσα, όπως γαρίδες και καραβίδες φρέσκες.
8. Γιαούρτι (με λίγο λίπος).
9. Αποβουτυρωμένο γάλα ή γάλα σκόνη αποβουτυρωμένο.
10. Μέλι ή μελάσσα, σε μικρές όμως ποσότητες.
11. Σπιτικό ή χωριάτικο τυρί ή φυτικό τυρί.
12. Τσάι, από βότανα ή κινέζικο.
13. Φυτική μαργαρίνη και φυτικό λάδι - ή ακόμα καλύτερα σουσαμέλαιο και ηλιανθέλαιο.
14. Φρέσκοι χυμοί φρούτων αλλά μόνο από φρούτα που παράγονται τοπικά. Αποφεύγετε όλα τα αεριούχα ποτά.
15. Όλα τα ξερά φρούτα (βερύκοκκα, χουρμάδες, δαμάσκηνα, σταφίδες, φραγκοστάφυλλα, κ.λπ.) μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε σε κέικ μπισκότα, κ.λπ.
16. Αυγά χτυπητά με γάλα ή σε ομελέτες ή ακόμα καλύτερα σε κέηκ.
17. Θαλασσινό αλάτι.
18. Φύκια και άλλα λαχανικά της θάλασσας.
19. Σάλτσα σόγιας.
20. Αλάτι από σουσάμι.
21. Χυλόπιττες.
22. Βότανα.
Κι αν αυτός ο κατάλογος σας φαίνεται πολύ "σκληρός" για τις γαστρονομικές σας προτιμήσεις, ο Βιβεκανάντα στο δικό του βιβλίο Ράτζα Γιόγκα, αναφέρει ότι καλό είναι τους πρώτους μήνες των ασκήσεων, ο σπουδαστής να τρέφεται μόνο με γάλα...
Γενικά πάντως ότι κι αν αποφασίσετε να τρώτε, ποτέ μη τρώτε μέχρι σκασμού.
ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
Αντίστροφος Διαλογισμός
Η πρώτη άσκηση είναι αυτή του Αντίστροφου Διαλογισμού και είναι η εξής: Την ώρα που πέφτουμε για ύπνο στο κρεββάτι μας, προσπαθούμε να θυμηθούμε τα γεγονότα της ημέρας που πέρασε αρχίζοντας από το τελευταίο που συνέβη πριν δηλαδή πέσουμε για ύπνο και ακολουθούμε αυτή τη σειρά μέχρι την ώρα που ξυπνήσαμε το πρωί και κάνουμε ταυτόχρονα και κριτική πάνω στα γεγονότα και προσπαθούμε να θυμηθούμε τι μας άρεσε στο τάδε γεγονός, τι μας στεναχώρησε και γιατί; και γενικά όλες τις λεπτομέρειες γύρω από το κάθε γεγονός ξεχωριστά. Όλες αυτές τις σκέψεις τις γράφουμε παράλληλα στο σημειωματάριό μας, με τη σειρά σημειώνοντας πρώτα την ημερομηνία και την ώρα που αρχίσαμε τον Αντίστροφο Διαλογισμό, μετά τα γεγονότα αντίστροφα, και τέλος την ώρα που τελειώσαμε την καταγραφή στο σημειωματάριό μας. Η διαδικασία αυτή έχει σαν στόχο να μας βοηθήσει να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη ροή της καθημερινότητας, με την ομοιόμορφη γνωστή ροή και αντίληψη που έχουμε για την έννοια του χρόνου δηλαδή παρελθόν, παρόν, μέλλον, αλλά και να μας κάνει να ρίξουμε μια δεύτερη ματιά πάνω στα γεγονότα και στις πράξεις που κάνουμε καθημερινά χωρίς ίσως οι περισσότεροι, να αναρωτηθούμε αν πράξαμε σωστά ή όχι... Με άλλα λόγια αν έχουμε κάνει κάτι άσχημο ή κακό κάποια μέρα, συνήθως το θάβουμε γρήγορα γρήγορα στο υποσυνείδητο και προσπαθούμε να το ξεχάσουμε κ.λπ. ώστε να εφυσηχάσουμε και να μπορέσουμε να κοιμηθούμε το βράδυ χωρίς τύψεις... Ο Αντίστροφος Διαλογισμός στοχεύει να μας καθαρίσει από κακές και άσχημες πράξεις και γεγονότα.
Παρατήρηση
Η δεύτερη άσκηση αφορά την Παρατηρητικότητά μας. Δηλαδή, σήμερα στο λεωφορείο, είδαμε πολλά πρόσωπα, μετά κατεβήκαμε, περάσαμε από ένα δρόμο που περνάμε συχνά, συνέβησαν ίσως μερικά αξιοσημείωτα γεγονότα κ.λπ..., αλλά μετά όταν φτάσαμε στο γραφείο ή όταν γυρίσαμε στο σπίτι, όλα αυτά που είδαμε μπορούμε να τα θυμηθούμε νοητικά στο μυαλό μας με την ίδια καθαρότητα που είχαν την ώρα που τα βλέπαμε πραγματικά; Ή οι παραστάσεις στο μυαλό μας αρχίζουν σιγά σιγά και ξεθωριάζουν, θολώνουν και τελικά χάνονται; Με άλλα λόγια, οι περισσότεροι από μας περπατάμε στο δρόμο, αλλά δε βλέπουμε γύρω μας, έχουμε το νου μας στα προβλήματα της καθημερινότητας ή σε κάτι, αλλά ουσιαστικά ποτέ δεν προσέχουμε τι γίνεται γύρω μας, στην ουσία αεροβατούμε. Πρέπει λοιπόν εφόσον θέλουμε να πατάμε γερά και σταθερά στα πόδια μας, ν' αρχίσουμε να μπορούμε να θυμόμαστε επακριβώς τι είδαμε, τι πέρασε μπροστά από τα μάτια μας σήμερα. Αυτό θα μας βοηθήσει αργότερα όταν θ' αρχίσουμε πραγματικά να διαλογιζόμαστε, στο να δημιουργούμε πραγματικές εικόνες με το μυαλό μας.
Χαιρετισμοί
Η τρίτη άσκηση λέγεται Χαιρετισμοί και είναι η εξής:
Το πρωί που ξυπνάμε και αφού πλυθούμε και ξεσκοτίσουμε, στρεφόμαστε προς την Ανατολή και λέμε:
Χαιρετώ Εσένα, τον Αιώνιο Πνευματικό Ήλιο, που το ορατό του Σύμβολο ανατέλλει τώρα στους Ουρανούς. Χαιρετώ εσένα που έρχεσαι από την Κατοικία του Πρωινού. Είθε όλα τα όντα να είναι χαρούμενα, όλα τα όντα να είναι γαλήνια, όλα τα όντα να είναι ευτυχισμένα! Στην Ανατολή, στη Δύση, στο Βορρά και στο Νότο. Αμήν.
Το μεσημέρι όταν ο Ήλιος είναι στο Ζενίθ, σηκώνουμε το κεφάλι προς τον Ήλιο και λέμε:
Χαιρετώ Εσένα, τον Αιώνιο Πνευματικό Ήλιο, που το ορατό του Σύμβολο στέκει τώρα Ψηλά στον Ουρανό. Χαιρετώ εσένα που έρχεσαι από την Κατοικία του Μεσημεριού. Είθε όλα τα όντα να είναι χαρούμενα, όλα τα όντα να είναι γαλήνια, όλα τα όντα να είναι ευτυχισμένα! Στην Ανατολή, στη Δύση, στο Βορρά και στο Νότο. Αμήν.
Το απόγευμα όταν δύει ο Ήλιος, στρεφόμαστε προς τη Δύση και λέμε:
Χαιρετώ Εσένα, τον Αιώνιο Πνευματικό Ήλιο, που το ορατό του Σύμβολο δύει τώρα στους Ουρανούς. Χαιρετώ εσένα που έρχεσαι από την Κατοικία της Δύσης. Είθε όλα τα όντα να είναι χαρούμενα, όλα τα όντα να είναι γαλήνια, όλα τα όντα να είναι ευτυχισμένα! Στην Ανατολή, στη Δύση, στο Βορρά και στο Νότο. Αμήν.
Καλό είναι να λέμε τρεις φορές τον κάθε χαιρετισμό, έτσι ώστε να ενδυναμωθεί και να επικυρωθεί η απόφασή μας να εξαγνιστούμε, μιας και αυτός είναι ο βαθύτερος στόχος μας με αυτή μας την ενασχόληση.
Τέλος δεν ξεχνάμε να σημειώσουμε στο σημειωματάριό μας ότι έγιναν ή δεν έγιναν οι χαιρετισμοί και όσον αφορά το σημειωματάριο, πρέπει να είναι λιτό και όχι να το φουσκώνουμε ή να βρίσκουμε δικαιολογίες αν κάποια μέρα δεν κάναμε κάποια άσκηση, αρκεί να αναφέρουμε ότι δεν κάναμε την άσκηση αυτή τη μέρα γιατί π.χ. το ξεχάσαμε.
ΑΣΑΝΑ
Η τέταρτη άσκηση ονομάζεται Ασάνα που στην Ινδική γλώσσα σημαίνει Στάση. Αλλά προτού μιλήσουμε για την Ασάνα, πρέπει να πούμε ότι, οι καλύτερες ώρες για διαλογισμό είναι: πριν την ανατολή του ήλιου, το μεσημέρι, όταν ο ήλιος μεσουρανεί, στη δύση ή λίγο πριν ή λίγο μετά, και τέλος στα μαύρα μεσάνυχτα. Όσο περισσότερο ασκείται κανείς αυτές τις ώρες, τόσο γρηγορότερα αποτελέσματα θα έχει. Τώρα αν κάποιος για οποιοδήποτε λόγο, δεν μπορεί να κάνει τις ασκήσεις αυτές τις ώρες, δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να κάνει διαλογισμό, απλώς ίσως επιβραδυνθεί λίγο η πορεία του. Κι από τις 4 καλύτερες ώρες που αναφέραμε, 2 είναι ακόμα καλύτερες, λίγο πριν την ανατολή και στη δύση.
Ασάνα
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να πετύχουμε αν θέλουμε να διαλογιστούμε, είναι να βρούμε μια στάση για το σώμα μας ώστε να μην κουνιόμαστε κάθε τόσο. Γενικά μπορεί να επωθεί ότι μια στάση στην οποία αισθανόμαστε άνετα, και δεν νιώθουμε την ανάγκη να κουνηθούμε είτε για να ξεμουδιάσουμε είτε για οποιοδήποτε λόγο, αυτή είναι η σωστή στάση... Αλλά στην πράξη, και για το επιθυμητό αποτέλεσμα, υπάρχουν συγκεκριμένες στάσεις που πρέπει να πάρει όποιος θέλει να έχει αποτέλεσμα.
Παραθέτω εδώ 4 αρχικές βασικές στάσεις, από το Βιβλίο 4, από τις οποίες πάλι, οι 2 γενικά μπορούν να αποδώσουν για τον αρχάριο, οι άλλες μάλλον απευθύνονται σε ειδικές περιπτώσεις πολύ καλογυμνασμένων ανθρώπων ή προχωρημένων στο διαλογισμό. Αυτές είναι:
1η: Καθήστε σε καρέκλα - κεφάλι όρθιο, πλάτη ευθεία, γόνατα ενωμένα, τα χέρια να ακουμπάνε στα γόνατα, μάτια κλειστά. Η στάση αυτή ονομάζεται "Ο Θεός".
2η: Γονατίστε - οι γλουτοί να ακουμπάνε στις φτέρνες, τα δάχτυλα των ποδιών προς τα πίσω, πλάτη και κεφάλι όρθια και ευθυγραμμισμένα, τα χέρια στους μηρούς. Η στάση αυτή ονομάζεται "Ο Δράκοντας" (κατά άλλους "Αλογάκι της Παναγίας").
3η: Σταθείτε όρθιοι - με το δεξί χέρι πιάστε τον αριστερό αστράγαλο και αγγίξτε το δείκτη του ελεύθερου χεριού σας στα χείλη. Η στάση αυτή ονομάζεται "Η Ίβις".
4η: Καθήστε - η αριστερή σας φτέρνα να πιέζει τον πρωκτό και το δεξί σας πόδι να στηρίζεται στα δάχτυλα, με τη φτέρνα να καλύπτει το φαλλό - τα χέρια απλωμένα στα γόνατα - κεφάλι και πλάτη σε ευθεία γραμμή. Η στάση αυτή ονομάζεται "Ο Κεραυνός".
Υπάρχει και η γνωστή στάση του "Λωτού", καθισμένοι στο πάτωμα ή σε μαξιλαράκι, με τα πόδια σταυρωμένα αλλά οι φτέρνες να ακουμπάνε πάνω στα μπούτια, κεφάλι πλάτη σε ευθεία γραμμή. Στάση μάλλον αδύνατη για αγύμναστους ανθρώπους και όταν ο σκοπός μας είναι η συγκέντρωση του νου, θα είναι κρίμα να χάνουμε το χρόνο μας προσπαθώντας να σπάσουμε τα κόκαλά μας.
Γενικά μιλώντας, καμία από τις παραπάνω στάσεις δεν είναι εύκολη να διατηρηθεί για πολλή ώρα, σε αγύμναστους ανθρώπους, έτσι, και λόγω προσωπικής εμπειρίας θα σας πω ότι ακόμα και στο "Θεό" να κάτσεις, σε 10 λεπτά, θα 'χεις προβλήματα στη μέση... Εγώ διάλεξα από την αρχή το "Δράκοντα", γιατί η μέση ισορροπεί άνετα, αλλά κι αυτή προκαλεί κράμπες και ισχυρούς πόνους στα πόδια...
Πάντως όποιο κι αν είναι το τίμημα, η άσκηση το ξεπληρώνει αμέσως, δεν υπάρχει πιο ευχάριστο σωματικό συναίσθημα όταν "λύνεσαι" από τη στάση, κι όχι μόνο σωματικό αλλά και ψυχικό... Νιώθεις ευφορία κι ευδαιμονία.
Αυτό που υπενθυμίζεται στο Βιβλίο 4 είναι ότι μπορεί κάποιος να πειραματιστεί λίγες μέρες να διαλέξει ποιά στάση να χρησιμοποιήσει, αλλά όχι να αλλάζει στάση κάθε τόσο, πρέπει να πάρει απόφαση σύντομα και αυτή τη στάση να ακολουθήσει ως το τέλος... Αν εξασκείται 1 μήνα με μία στάση και μετά μη βλέποντας γρήγορα αποτελέσματα, αλλάξει για να χρησιμοποιήσει άλλη, έχει χάσει το παιχνίδι..., λέει το βιβλίο...
Ανακεφαλαιώνω και συμπληρώνω: Καθόμαστε στη στάση που διαλέξαμε την ανάλογη ώρα, λέμε φωναχτά ή ψυθιριστά ή από μέσα μας, τον ανάλογο Χαιρετισμό τρεις φορές, και προσπαθούμε να μείνουμε σ' αυτή τη στάση όσο περισσότερο μπορούμε, μέχρι να μουδιάσουμε ή να πονέσουν τα πόδια μας κι εκεί πρέπει να συνεχίσουμε ακόμα περισσότερο ακόμα και πονώντας, με στόχο να ξεχάσουμε τον πόνο. Παράλληλα - τον πρώτο καιρό - αφήνουμε τι όποιες σκέψεις που αναδύονται μέσα μας και τις εξετάζουμε, χωρίς να επιδιώξουμε να τις διώξουμε από το μυαλό μας, απλώς παρατηρούμε σε τι ύψη και τι βάθη μπορεί να φτάσει το μυαλό του ανθρώπου... Ταυτόχρονα προσπαθούμε να αναπνεύσουμε όσο γίνεται πιο ρυθμικά, δηλαδή για παράδειγμα 4 δευτερόλεπτα εισπνοή, 4 εκπνοή. Για να το πετύχουμε αυτό μπορούμε να 'χουμε ένα ρολόι μπροστά μας, ή να επαναλαμβάνουμε από μέσα μας στο μήκος του χρόνου της εισπνοής/εκπνοής ένα μάντρα. Μάντρα είναι ιερές φράσεις, που δηλώνουν συνήθως το θαυμασμό μας για τον Κύριο των Πάντων. Ένα γνωστό μάντρα είναι το "Ομ Τατ Σατ Ομ", που σημαίνει "Ώ! Εσύ που Υπάρχει Ώ!", και δεν υπάρχει κανένας περιορισμός αν θα το πούμε Ινδικά ή Ελληνικά. Στα βιβλία που ανάφερα παραπάνω θα βρείτε αρκετά μάντρα ή μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας, ύστερα από εσωτερική προτροπή. Αν η χρονομετρημένη επανάληψη των μάντρα σας είναι δύσκολη, μπορείτε να μετράτε από μέσα σας 1, 2, 3, 4 εισπνοή, 1, 2, 3, 4 εκπνοή, και το ρολόι που είπαμε πριν βοηθάει επίσης πολύ...
Στο τέλος αφού δεν αντέχουμε άλλο από τους πόνους, ή το πιάσιμο της μέσης και ξεδιπλωνόμαστε, γράφουμε αμέσως στο σημειωματάριό μας το πόσο διήρκησε η άσκηση, και όποια άλλα συμπτώματα, σκέψεις κ.λπ. που είχαμε κατά την άσκηση.
Δε θα προχωρήσω εδώ σε παραπέρα ασκήσεις, πρώτον γιατί αυτές που περιέγραψα μπορούν να σας απασχολήσουν για ένα αρκετό μεγάλο χρονικό διάστημα που κυμαίνεται από 2 έως 8 μήνες ή και χρόνια ακόμα, και δεύτερον, γιατί από δω και πέρα ο καθένας πρέπει να ψαχτεί μόνος του, να κρίνει τα μέχρι εδώ αποτελέσματα και να συνεχίσει ή να εγκαταλείψει, το πόσο μπορεί βέβαια να εγκαταλείψει αν έχει φτάσει ως εδώ, θα έλεγα ότι είναι μάλλον ανέφικτο, αλλά ποιός μπορεί να ξέρει... Για τη συνέχεια από δω και πέρα, μπορείτε να προμηθευτείτε, να μελετήσετε και να πάρετε συμβουλές και οδηγίες, τα βιβλία: Γιόγκα Ταό, Βιβλίο 4, Ράτζα Γιόγκα, Ο Δρόμος της Μαθητείας, Η Μυστική Καβάλλα, όπως επίσης και πολλά θέματα διαλογισμού, μπορείτε να βρείτε σε βιβλία όπως: Ο Γλάρος Ιωνάθαν, Τάο Τε Κινγκ, Ο Σοφός Τζουάνγκ Τζου, Ζενική Σοφία, Βουδισμός - Ζεν - Τύπος και Ουσία, Το Βιβλίο του Νόμου.